Klasztor Cystersów w Lubiążu – zwiedzanie, ceny biletów

Lubiąż, to miejsce bogate w historię i kulturowe dziedzictwo Polski. Jednym z najważniejszych punktów na mapie tego regionu jest klasztor Cystersów, stanowiący nie tylko znaczący zabytek architektury, lecz także centrum duchowego i kulturalnego rozwoju. W moim artykule poznasz historię tego miejsca, zaczynając od jego początków i kluczowych momentów w dziejach. Ponadto dowiesz się co można zobaczyć podczas zwiedzania. W artykule znajdziesz także informacje praktyczne, takie jak godziny otwarcia, ceny biletów oraz miejsca do zwiedzania na terenie klasztoru.

Lubiąż – lokalizacja, atrakcje

Planując wycieczkę jednodniową najczęściej zależy nam na bliskości atrakcji turystycznej od miejsca zamieszkania. Dlatego szukamy wszystkich ciekawych miejsc w naszej okolicy.

Lubiąż to wieś w województwie dolnośląskim. Leży ona niedaleko od Wrocławia (54 km) i Legnicy (32 km). Choć nie przebiega obok niej żadna autostrada, to bliskość drogi krajowej sprawia, że łatwo dojechać samochodem do Lubiąża.

Główną atrakcją tej wsi jest ogromny klasztor Cystersów, który jest drugi w Europie pod względem wielkości.

Klasztor Cystersów w Lubiążu

Opactwo Cystersów w Lubiążu, to atrakcja turystyczna na skalę Europy. Szkoda jednak, że tak mało osób odwiedza te miejsce, choć nie ma sobie równych w Polsce.

Klasztor w Lubiążu to drugi największy obiekt sakralny na świecie. Powierzchnia jego dachu to aż 2,5 ha, fasada ma 223 metry. Dodatkowo to tutaj znajduje się najdłuższa fasada barokowa w Europa zawierająca aż 600 okien. Jadąc samochodem do Lubiąża już z oddali zobaczycie wieże klasztorne górujące nad lasem.

Co znajduje się na terenie klasztoru w Lubiążu

Teren opactwa Cystersów jest ogromny i zawiera wiele zabytkowych budynków:

• bazylika Wniebowzięcia NMP,
• pomieszczenia klasztorne,
• pałac opatów,
• pomocniczy kościół św. Jakuba,
• zabudowania gospodarcze.

Pod gotycką bazyliką znajdują się nagrobki Piastów Śląskich oraz mumie zakonników cysterskich. Do dnia dzisiejszego zachowały się 93 mumie.

Historia klasztoru

Pierwsze obwarowania powstały na terenie Lubiąża w X/XI wieku. Powstał wtedy gród obronny. Jednak został on zniszczony około 1108 roku.

Niecałe 48 lat później na jego miejscu zbudowano klasztor benedyktynów. Jednak opuścili oni Lubiąż sto lat później. W 1150 roku książę Bolesław Wysoki sprowadził cystersów.

Klasztor zyskał znaczące majątki i stał się ważnym ośrodkiem kultury. W 1200 roku powstał pierwszy kościół, a w 1201 roku pochowano w nim Bolesława Wysokiego.

W XIV wieku zbudowano nowy kościół i klasztorne zabudowania. Klasztor został spalony podczas wojen husyckich, a po odbudowie wygnano z niego mnichów, którzy wrócili dopiero w 1498 roku, przeprowadzając renowację. Od połowy XVII wieku nastąpiła barokowa przebudowa klasztoru, m.in. dzięki pracy malarza Michała Willmanna. Kolejni opaci kontynuowali rozbudowę kompleksu, w tym pałacu opackiego i kościoła.

Klasztor w Lubiążu osiągnął szczyt świetności w XVIII wieku, ale po zdobyciu Śląska przez Prusy w 1740 roku, zakon cystersów został skasowany w 1810 roku. Dobra klasztorne zostały przywłaszczone, a budynki przekształcono w szpital, początkowo wojskowy, a od 1823 roku psychiatryczny.

Czasy II Wojny Światowej

Według odnalezionych dokumentów, w klasztorze mieściła się filia Telefunken, prowadząca tajne badania nad radiolokacją i półprzewodnikami, co po wojnie przyczyniło się do skonstruowania tranzystora.

W 1945 roku klasztor został zdewastowany przez żołnierzy Armii Czerwonej, którzy zniszczyli trumny Piastów śląskich i porozrzucali ich mumie. Armia Czerwona stacjonowała tam do 1948 roku, a następnie utworzono w klasztorze szpital psychiatryczny dla czerwonoarmistów.

Czasy komunizmu w Polsce

Od 1950 roku w pomieszczeniach klasztoru składowano książki i zbiory muzealne, zabezpieczając pozostałości najcenniejszych malowideł oraz budynki klasztorne, pałac opatów i kościół św. Jakuba.

Od lat 70. Służba Bezpieczeństwa PRL poszukiwała w Lubiążu skarbów, w tym mitycznego „złota Wrocławia”. W 1982 roku do klasztoru przybyła grupa żołnierzy z Nadwiślańskich Jednostek Wojskowych na polecenie generała Czesława Kiszczaka, poszukując rzekomej podziemnej fabryki zbrojeniowej.

W latach 80. esbecy trzykrotnie odwiedzali Lubiąż. Tomasz Bonek w książce „Zaginione złoto Hitlera” wyjaśnił, że historia o złocie była zmyślona przez niemieckiego autochtona, by uniknąć więzienia. W lochach klasztoru znaleziono tysiące ludzkich kości, które esbecy początkowo uważali za szczątki więźniów obozu Gross-Rosen lub niepokornych czerwonoarmistów zabitych przez NKWD. Bonek w książce „Komando śmierci” ustalił, że były to kości cysterskich mnichów. 

Historia nowożytna

Od 1989 roku trwa renowacja klasztoru, wspierana przez Fundację Lubiąż. W 2000 roku zakończono wymianę dachów.

Od 1996 roku można zwiedzać Salę Książęcą, uważaną za jeden z najwybitniejszych zabytków śląskiego baroku, gdzie odbywają się koncerty festiwalu Wratislavia Cantans. Udostępniono również refektarz opata i letni, a prace nad biblioteką opata trwają. Cały obiekt można zwiedzać podczas Nocy Muzeów w drugi weekend maja.

Od 2001 roku odbywa się tu SLOT Art Festival, a od 2005 roku festiwal Electrocity. Współpraca z Muzeum Haus Schlesien pozwala na organizację wystaw poświęconych historii Śląska.

W 2010 roku w klasztorze nakręcono teledysk grupy Behemoth, a w 2012 roku Sylwia Grzeszczak wykorzystała wnętrza pałacu do teledysku do singla „Małe rzeczy”.

Zwiedzanie klasztoru Cystersów w Lubiążu

Opactwo Cystersów w Lubiążu jest udostępnione do zwiedzania codziennie. Możecie wtedy zobaczyć trasę główną składającą się z:

• Jadalni Opata,
• Sali Książęcej,
• Kościół NMP,
• Refektarz Letni.

Dodatkowo 2 razy do roku możecie także zwiedzić piwnicę i strych w ramach specjalnych wydarzeń. Więcej informacji możecie znaleźć na oficjalnej stronie: https://fundacjalubiaz.org.pl/

Godziny otwarcia

Klasztor w Lubiążu jest udostępniony do zwiedzania w godzinach:

• od 01.04 do 30.09 – czynne od 10:00 do 17:00 (ostatnie wejście 16:00),
• od 01.10 do 31.03 – czynne od 10:00 do 15:00 (ostanie wejście 14:00).

Ceny biletów

Trasa Główna:

• bilet normalny – 30 zł
• bilet ulgowy – 25 zł

By podczas zwiedzania klasztoru można było robić zdjęcia, trzeba wykupić naklejkę fotografa, która kosztuje 5 zł.

W ramach wydarzeń specjalnych, podczas których udostępnione są dodatkowe trasy do zwiedzania, można dokupić dodatkowe bilety:

• trasa zwiedzania strychu – 15 zł,
• zwiedzanie piwnicy – 15 zł.

Dodatkowo parking także może być dodatkowo płatny – około 10 zł.

Miejsca do zwiedzania w klasztorze Cystersów

Klasztor w Lubiążu mieści się na wielkim obszarze i planując odwiedzenie tego miejsca, możecie tutaj spędzić od 2 godzin do nawet całego dnia. Wszystko zależy od tego co lubicie robić i jak przygotujecie się na tą wycieczkę.

Główna trasa zwiedzania

Pomieszczenia udostępnione do zwiedzania codziennie w części są odnowione. Spacer z przewodnikiem zajmie Wam około 2 godzin. Podczas zwiedzania dowiecie się dużo o historii tego miejsca i obejrzycie ciekawe pomieszczenia w klasztorze.

Tereny zielone wokół klasztoru

Klasztor Cystersów to bardzo duży kompleks z dużą ilością terenów zielonych. Dodatkowo wokoło terenu znajdują się małe jeziorka i rzeki, które zapraszają do relaksu w cieniu drzew. Tuż za jedną z bram bocznych, znajdziecie ścieżki, które prowadzą do lokalnego lasu. Jeśli wybierzecie się do niego nocą, będziecie mogli zaobserwować i posłuchać dźwięków wielu okolicznych sów.

Klasztorny strych

Co jakiś czas Fundacja zarządzająca klasztorem organizuje wydarzenia, podczas których możliwe jest obejrzenie strychu. Jest to bardzo ciekawe doświadczenie, ponieważ trasa liczy sobie aż kilometr i zajmuje 1 godzinę. Myślicie sobie co może być ciekawego na strychu? Otóż akurat ten wykonany został w taki sposób, że nie użyto żadnego gwoździa, na belkach zachowały się oryginalne wyryte notatki budowniczych. Dodatkowo zobaczycie największą na świecie windę pedałową (ktoś wchodził do środka koła i spacerując podnosił windę).

Piwnica w klasztorze

Tak samo jak strych, piwnica jest udostępniana do zwiedzania kilka razu w ciągu roku. Część z niej została przebudowana podczas II wojny światowej na fabrykę niemiecką. A w innej części można zobaczyć zachowane barokowe łuki i stąpać po prawdziwej ziemi.

Jak przystało na piwnicę, jest tam zimno. Dlatego polecam Wam zabrać jakąś bluzę.