Galle to jedno z najbardziej urzekających miejsc, jakie odwiedziłam podczas mojej podróży po Sri Lance. Bez wątpienia jest to miasto pełne historii i kolonialnego uroku, które zachwyca każdego turystę.
Fort Galle, wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO od 1988 roku, stanowi prawdziwe serce tego miejsca. Przede wszystkim zachwyca on mieszanką europejskich i azjatyckich wpływów architektonicznych. Historia Galle sięga czasów starożytnych, kiedy miasto było ważnym portem handlowym odwiedzanym przez kupców z Persji, Arabii, Grecji i Rzymu. Następnie, w XVI wieku przybyli tu Portugalczycy, a później miasto stało się kluczowym punktem na trasie handlowej Wschód-Zachód dla Holendrów i Brytyjczyków.
W moim przewodniku zabiorę Was do 7 najciekawszych miejsc w Galle i okolicach. Co więcej, podzielę się praktycznymi wskazówkami, które pomogą Wam zaplanować idealną wycieczkę. Od imponującego fortu po urokliwe plaże i fascynujące muzea – Galle ma naprawdę wiele do zaoferowania!
Spis treści
Fort Galle na Sri Lance – informacje
Zobaczyłam Fort Galle po raz pierwszy z daleka, a jego majestatyczne mury wywarły na mnie ogromne wrażenie. To miejsce jest nie tylko sercem miasta, ale również jednym z najważniejszych zabytków na całej Sri Lance.
Historia fortu
Początkowo w XVI wieku portugalski kapitan Lourenço de Almeida został zepchnięty przez wiatr ku Sri Lance i zatrzymał się krótko w Galle. Portugalczycy wznieśli fort Santa Cruz de Gale w 1588 roku, który stał się ich bazą na południu wyspy. Jednakże już w 1640 roku, po pięciu dniach oblężenia i ciężkich walkach, nad miastem załopotała flaga holenderska. Holendrzy przejęli kontrolę nad twierdzą i uczynili z niej swoją kwaterę główną na Sri Lance.
Następnie, by zaznaczyć swoją dominację, Holendrzy wyburzyli wiele portugalskich konstrukcji i zbudowali własne umocnienia. Pod ich rządami powstała znaczna część obecnej architektury, w tym zabytkowy dwukondygnacyjny budynek szpitala, który stoi do dziś. Fort w Galle stał się także głównym ośrodkiem administracyjnym i handlowym dla Holendrów.
W 1796 roku kontrolę nad fortem przejęli Brytyjczycy, a w 1802 roku, po traktacie pokojowym z Amiens, kolonialna część Cejlonu oficjalnie przeszła w ręce brytyjskie. Na szczęście, w przeciwieństwie do Holendrów, Brytyjczycy nie zniszczyli budowli poprzedników i zachowali holenderski fort, korzystając z niego jako centrum administracyjnego dystryktu.
W 1988 roku Fort Galle został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako wyjątkowy przykład „zestawienia urbanistycznego, które ilustruje interakcję europejskiej architektury i tradycji Azji Południowej od XVI do XIX wieku”. Ponadto przetrwał on tsunami z 2004 roku, które zniszczyło część wybrzeża miasta.
Fort Galle architektura
Fort znajduje się na skalistym cyplu na południowo-zachodnim wybrzeżu Sri Lanki. Przede wszystkim jego usytuowanie miało istotne znaczenie strategiczne, co umożliwiło stworzenie ufortyfikowanego miasta.
Fortyfikacje zostały zaprojektowane w sposób dostosowany do naturalnej morfologii terenu.
W czasie rozbudowy Holendrzy wznieśli trzy bastiony, które otrzymały nazwy: Sun (Słońce), Moon (Księżyc) oraz Star (Gwiazda). Otaczające fort wysokie kamienne mury i liczne bastiony świadczą o zaawansowanej technologii fortyfikacyjnej tamtej epoki. Wewnątrz fortu Holendrzy wprowadzili typowy holenderski układ urbanistyczny ulic w formie siatki.
Fort w dużej mierze pełnił funkcję miasta mieszkalnego, z 83% jego powierzchni przeznaczoną na zabudowę mieszkaniową. Obecnie wciąż jest to żywy organizm miejski, gdzie nowoczesność spotyka się z historią. Jednakże warto zaznaczyć, że w wyniku procesu gentryfikacji liczba mieszkańców fortu znacząco spadła – z blisko 3 tysięcy w 1981 roku do około 1 tysiąca w 2012 roku.
Co zobaczyć w Galle na Sri Lance
Podczas mojego spaceru po forcie odkryłam wiele fascynujących miejsc. Fort obfituje w zabytki kolonialne, a zwiedzanie jego małych, brukowanych uliczek to niesamowite doświadczenie. Oto główne atrakcje:
- Muzeum Holenderskie – mieści się w dwukondygnacyjnej budowli z XVII wieku, która wykazuje cechy holenderskiej rezydencji miejskiej. Muzeum zostało przygotowane dla zwiedzających w 1977 roku i prezentuje ponad 3000 eksponatów związanych z okresem holenderskiej obecności na Sri Lance.
- Muzeum Morskie – jedyne muzeum świadome biologicznych i antropologicznych aspektów morskich południowego wybrzeża. Zostało zniszczone podczas tsunami w 2004 roku, ale odbudowano je dzięki pomocy rządu holenderskiego.
- Latarnia morska – wzniesiona w 1939 roku na Bastionie Point Utrecht, stanowi charakterystyczny punkt fortu.
- Czarny Fort – położony po wschodniej stronie fortu, jest historycznie znaczącym pięciokątnym bastionem z imponującymi widokami na port.
Warto również odwiedzić Katedrę Świętego Józefa oraz Holenderski Kościół Reformowany, który jest jednym z najstarszych kościołów protestanckich na Sri Lance. Zaskakująco, w forcie znajduje się również Meczet Meeran, który łączy elementy baroku, brytyjskiego stylu wiktoriańskiego i islamu.
Podsumowanie
Podczas wizyty w forcie Galle czułam, jak historia tego miejsca przemawia przez każdy zabytek i kamień. Bez wątpienia to jedno z tych miejsc na Sri Lance, które zostają w pamięci na bardzo długo.
